مدیرعامل بانک کشاورزی: زمان مهاجرت از بانکداری سنتی به اکوسیستم ارزش‌آفرین فرا رسیده است
وهب متقی نیا در یازدهمین رویداد بزرگ تراکنش ایران، با تاکید بر لزوم بازنگری در مدل‌های کسب‌وکار بانکی، چهار راهبرد اساسی نظام بانکی شامل «گذار به بانکداری اکوسیستمی»، «استفاده از فناوری‌های نوآورانه»، «ورود هوشمندانه به حوزه هوش مصنوعی» و «حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال» را برای عبور از چالش‌های فعلی و افزایش رضایتمندی عمومی تشریح کرد.
به گزارش صنعت مالی، وهب متقی نیا، مدیرعامل بانک کشاورزی، طی سخنرانی خود در یازدهمین رویداد بزرگ تراکنش ایران (ITE 2025) که امروز برگزار شد، با اشاره به شرایط و ناترازی‌های مختلف در کشور، راهبردهای کلیدی نظام بانکی برای مواجهه با این چالش‌ها را تبیین کرد. وی تاکید کرد که با وجود مشکلات متعدد که بسیاری از آن‌ها در سطح جهانی نیز وجود دارد، نظام بانکی می‌تواند با اتکا به ظرفیت‌های موجود، انتفاع بیشتری برای جامعه به ارمغان بیاورد.
مهاجرت از خدمات منفرد به اکوسیستم ارزش‌آفرین
متقی نیا اولین و اساسی‌ترین راهبرد را «مهاجرت از مدل بانکداری سنتی به سمت بانکداری اکوسیستمی» دانست. وی تصریح کرد: «باید از ارائه خدمات مالی منفرد گذر کنیم و برای ایجاد یک اکوسیستم ارزش‌آفرین تلاش نماییم. امروز نظام بانکی در بخش‌های مختلف تسهیلات و خدمات ارائه می‌دهد، اما نتایج آن همیشه در جامعه مطلوب نیست. گاهی تسهیلات بیش از حد به عده‌ای می‌رسد و برخی دیگر از آن بی‌بهره می‌مانند که این موضوع رضایت عمومی را به همراه ندارد.»
مدیرعامل بانک کشاورزی با طرح این سوال که آیا تسهیلات پرداختی منجر به توسعه کشور شده است، افزود: «با نگاه اکوسیستمی، می‌توان منابع را بهینه‌تر مدیریت کرد. در یک زنجیره ارزش، به جای ارائه تسهیلات به تک‌تک کنشگران، می‌توان منابع را ذخیره و در بخش‌های ضروری‌تر هزینه کرد تا فراگیری مالی واقعی اتفاق بیفتد و تاب‌آوری اقتصاد افزایش یابد.»
وی به عنوان نمونه موفق، از سامانه پالیز بانک کشاورزی یاد کرد که سال گذشته رونمایی شد و جایزه ویژه وزیر وقت اقتصاد را دریافت کرد. متقی نیا توضیح داد: «در پالیز، تمام فرآیندهای تامین مالی، خرید نهاده، بیمه و بازاریابی محصولات کشاورزی در یک بستر دیجیتال یکپارچه شد. این اقدام برکات فراوانی داشت و ظرفیت‌های جدیدی برای تجهیز منابع و پرداخت تسهیلات به بخش‌هایی که قبلاً دیده نمی‌شدند، ایجاد کرد.»
فناوری‌های نوآورانه و ورود محتاطانه به هوش مصنوعی
راهبرد دوم از نگاه متقی نیا، تمرکز بر «فناوری‌های نوآورانه و نظام هوشمند مالی» بود. او با اشاره به حرکت نظام بانکی به این سمت، از توسعه «گرین‌پی» در بانک کشاورزی به عنوان یک ابزار پرداخت موبایلی مبتنی بر رصد تصویری زنجیره تامین نام برد که ظرفیت‌های خوبی را فراهم آورده است.
محور سوم سخنرانی وی به «هوش مصنوعی (AI)» اختصاص داشت. مدیرعامل بانک کشاورزی با تاکید بر ظرفیت‌های فوق‌العاده هوش مصنوعی، به‌ویژه در تحلیل اکوسیستم‌ها، یک پیش‌شرط اساسی را مطرح کرد: «قبل از صحبت در مورد هوش مصنوعی، باید در مورد سازمان‌های داده‌محور صحبت کنیم. آیا کیفیت داده‌های ما مناسب است؟»
او هشدار داد: «هوش مصنوعی مانند یک جعبه سیاه عمل می‌کند و اگر داده‌های ورودی کیفیت لازم را نداشته باشند، ممکن است به تبعیض الگوریتمی منجر شود. دنیا نیز به این دلیل با تاخیر از AI رونمایی کرد که ابتدا زیرساخت حاکمیت داده را مستقر نمود. ما نیز در کشور باید با دقت بسیار روی کیفیت داده‌ها کار کنیم.» وی ورود با شتاب اما بدون آمادگی به این حوزه را آسیب‌زا خواند و خواستار تدوین نقشه راه مشخص برای بهره‌مندی از این فناوری شد.
محور چهارم: حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال و حمایت از استارتاپ‌ها
متقی نیا در تشریح محور چهارم، به «حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال» اشاره کرد که در پیام رئیس مجلس شورای اسلامی به این رویداد نیز مورد تاکید قرار گرفته بود. او نقش استارتاپ‌ها و فین‌تک‌ها را در این گذار حیاتی دانست و سیاست بانک کشاورزی را این‌گونه بیان کرد: «تصمیم ما این است که هیچ استارتاپ فین‌تکی را تضعیف نکنیم. باید با استفاده از ابزارهایی مانند بانکداری باز، از تمام ظرفیت‌های این بخش خصوصی نوآور بهره ببریم تا آن‌ها در کنار بانک‌های بزرگ رشد کنند و به تکمیل زنجیره خدمات کمک نمایند.»
وی در پایان تاکید کرد که این ظرفیت‌های نخبگانی می‌توانند کارهایی را انجام دهند که در ساختار بزرگ بانک‌ها امکان‌پذیر نیست و این هم‌افزایی، کلید موفقیت در اقتصاد دیجیتال آینده خواهد بود.